’n Bleekvaal Wind in ’n Hoë Boom
deur Herman Charles Bosman
Dit was ’n eenvoudige en onopgesmukte verhaal wat Gerrit van Biljon my vertel het, en dit het hom lank geneem om dit te vertel, en na hy die storie klaar vertel het, het dit glad nie na ’n storie geklink nie. En dit was een van die redes hoekom ek van sy storie gehou het.
“Ek plant bloekombome,” het Gerrit van Biljon gesê, “in die gate wat ek nou hier aan die grawe is. Vir skaduwee.”
Ek was sprakeloos.
“Maar bome, neef Gerrit,” het ek gesê, “bome! Maar sweerlik man, die hele Marico is dan vol bome. Jy weet mos, hier is niks anders as bome nie. Ons kan nie eers mielies hier plant nie. Jitte man, jy moes dan honderde bome uitkap om die plek skoon te maak vir jou opstal en die beeskraal. En hulle is ook almal bome wat skaduwees gooi.”
Gerrit van Biljon het sy kop geskud. En hy het my die storie vertel van hoe hy in Schweizer-Reneke sy vrou, Sarie, voor die plaashuis onder ’n hoë bloekomboom op haar pa se plaas ontmoet het. Dit was ’n eenvoudige storie van ’n seun en ’n meisie wat op mekaar verlief geraak het. Van voorletters wat op ’n wit boomstam uitgekerf is. Van ’n glimlag in die skemer. En hande wat mekaar aanraak en ’n hupse soentjie. En trane. O ja, dit was ’n baie eenvoudige storie wat Gerrit van Biljon my vertel het. En terwyl hy gepraat het, kon ek sien dat dit ’n storie was wat vir altyd sou aangaan. Twee minnaars in die aand en ’n bleekvaal wind in ’n hoë boom. En Sarie se rooi lippies. En die geur van die bloekombome wat vir ewig in hulle harte sal bybly. Nee wat, daar het niks in daardie storie gesteek nie. Dit was die soort van ding wat daagliks aan die gebeure is. Dit was maar net ’n verspotte ding rakende die hart van ’n mens.
“En as dit enige ander boom en nie ’n bloekomboom was nie,” het Gerrit van Biljon gesê, “sou dit nie dieselfde gewees het nie.”
Ek het beter geweet, maar ek het hom dit liewer nie vertel nie.
Toe het Gerrit verduidelik dat hy ’n ry bloekombome voor sy huis gaan plant.
“Ek het die plantjies van die regering se proefplaas op Potchefstroom bestel,” het hy verder vertel. “Ek kry slegs die beste plante. Dit vat ’n bloekom slegs twaalf jaar om tot sy volle hoogte te groei. Vir die eerste paar jaar sal die bome omtrent niks groei nie omrede al die klippe. Maar na ’n paar jaar wanneer die wortels hulle pad na dieper grond gevind het, sal die boom baie vinnig groter word. En laat in die middae sal ek langs my vrou onder die grootste bloekom sit, en ons kinders sal daar rondspeel. Die roerende geluid van die wind deur ’n bloekom klink anders as wanneer dit deur enige ander boom waai. En die skaduwee van ’n bloekom op die grond het ’n heel ander gevoel as enige ander soort skaduwee. Dit is in elk geval hoe dit vir my is.”
Gerrit van Biljon het bygevoeg dat hy self ook nie juis sou omgee as ’n vark so nou en dan met voertyd, van die trog agter die huis afdwaal om homself teen die stam van een van die bloekombome te kom krap nie. Dit was hoe verdraagsaam die gedagte van die bloekoms hom laat voel het.
“Maar,” het hy heel gou bygevoeg, “ek hoop net die vark sal nie te ver gaan en dit oordoen nie. Ek wil natuurlik nie hê hy moet ’n gewoonte daarvan maak nie.”
“Miskien sal ek eendag selfs ’n boek onder die boom sit en lees,” het Gerrit ten slotte gesê. “Jy sien, behalwe vir die Bybel het ek nog nooit ’n boek gelees nie. Net stukkies in die koerant, ensovoorts. Ja, miskien sal ek tog ’n boek lees. Maar ek wil meestal – wel, die meeste van die tyd, sal ek net daar sit en rus.”
En so het Gerrit van Biljon se storie geklink.
~
Soos hy voorspel het, was die bloekoms aanvanklik nie lus om te groei nie, maar skielik het hulle opgeskiet, en na iets soos agt jaar was hulle amper volgroeid.
En ek het Sarie gereeld onder die hoogste boom sien sit, terwyl haar jongste kind op die gras langs haar gespeel het. En ek was seker dat Gerrit van Biljon net so rustig onder die withaak aan die voet van die koppie by die verste end van die plaas gerus het soos hy in die skadu van die bloekomboom sou gedoen het.
Next →
← Previous
